Tak więc w zakresie zmian stawek robocizny kosztorysowej (netto) w poszczególnych rodzajach robót budowlanych rok 2021, podobnie jak 2020 r., nie przyniósł tak dobrych wyników jak rok 2019, w którym wzrost wynosił 9,7% do 11,5% (w IV kw. 2019 r. w stosunku do IV kw. 2018 r.), a więc przekraczał podwyżkę przeciętnego wynagrodzenia w O ile potaniały lub staniały średnie ceny materiałów budowlanych w latach 2016 – 2018? Katalog; Grupa towarów. Ceny w grudniu 2018 r. w stosunku do grudnia 2017 r. Ceny w grudniu 2017 r. w stosunku do grudnia 2016 r. Izolacje termiczne. 3,9 %. 8,2 %. Płyty OSB. 13,0 % – Sucha zabudowa. 1,0 %. 5,4 %. Ściany, kominy. 19,3 % – Dachy Zmiany cen materiałów wpłynęły na całkowite koszty budowy prezentowanego domu jednorodzinnego. W okresie 01-04.2021 r. koszty budowy wzrosły o 2,1 %, nierównomiernie rozkładając się dla różnych robót i stanów. Największy wzrost o 8,5% nastąpił dla robót wykończeniowych zewnętrznych (w tym elewacje aż o 12,4%) oraz stanu poziomach cen robót drogowych i mostowych na najniższym poziomie agregacji jako iloraz ceny roboty w miesiącu badanym i ceny tej samej roboty w miesiącu poprzednim. Miesięczny wskaźnik cen roboty w skali kraju obliczany jest jako średnia geometryczna wskaźników indywidualnych robót ze wszystkich badanych przedsiębiorstw. CENNIK BUDOWLANY, CENY MATERIAŁÓW BUDOWLANYCH 2018, CENNIK USŁUG BUDOWLANYCH 2017, koszt budowy domu, cena usług budowlanych, koszt robót budowlanych, wypożyczalnia maszyn budowlanych, , koszt remontu, kosztorys, MIASTA: WARSZAWA KRAKÓW KATOWICE TYCHY BYDGOSZ POZNAŃ WROCŁAW SZCZECIN GDAŃSK GDYNIA KOŁOBRZEG OPOLE ŁÓDŹ SOSNOWIEC GLIWICE ALBORD BIAŁYSTOK ZIELONA GÓRA LEGNICA Vay Tiền Nhanh Ggads. Jak wynika z raportu BIG InfoMonitor oraz Polskiego Związku Pracodawców Budownictwa „Sytuacja finansowa przedsiębiorstw budowlanych. Wzrost cen blokuje hossę” najwięcej działających firm budowlanych w Polsce znajduje się na Mazowszu, w Małopolsce oraz w Wielkopolsce. Pod względem kwoty przeterminowanego zadłużenia i liczby niesolidnych dłużników dominuje Mazowsze. Firmy z województwa mazowieckiego zadłużone są w sumie na 654,1 mln zł, a ich średnie zadłużenie – 137,8 tys. zł – jest tylko trochę wyższe od średniego zadłużenia firm budowlanych w kraju – 134,1 tys. Zł. - Branża budowlana jest liderem zadłużenia - mówi Sławomir Grzelczak, prezes BIG InfoMonitor. - Wzrost zadłużenia wynosi ok. 10 proc. - dodaje. Jak wynika z raportu BIG InfoMonitor oraz Polskiego Związku Pracodawców Budownictwa „Sytuacja finansowa przedsiębiorstw budowlanych. Wzrost cen blokuje hossę” najwięcej działających firm budowlanych w Polsce znajduje się na Mazowszu, w Małopolsce oraz w Wielkopolsce. Problemy ze spłatą zobowiązań ma 31 852 firm. Łączne zadłużenie firm budowlanych za rok 2017 sięga 4,27 mld zł. To aż 470 mln zł więcej niż rok wcześniej. Niechlubni rekordziści Pod względem kwoty przeterminowanego zadłużenia i liczby niesolidnych dłużników dominuje Mazowsze. Firmy z województwa mazowieckiego zadłużone są w sumie na 654,1 mln zł, a ich średnie zadłużenie – 137,8 tys. zł – jest tylko trochę wyższe od średniego zadłużenia firm budowlanych w kraju – 134,1 tys. Zł. Inaczej rozkłada się na województwa liczba firm zadłużonych w relacji do ogółu działających firm w danym województwie. - Najłatwiej wpaść na firmę, która źle płaci w województwach dolnośląskim i śląskim - wyjaśnia prezes Grzelczak. - Najmniejsze jest takie prawdopodobieństwo w Małopolsce i Podkarpackim - dodaje. Kiepska sytuacja w branży Trudną sytuację w budownictwie potwierdzają to dane GUS, wskaźnik zyskowności sprzedaży w budownictwie jest obecnie niższy niż dla ogółu podmiotów gospodarczych, po I półroczu 2017 r. wyniósł 2,5 proc., wobec 5,3 proc. dla pozostałych firm. Najwyższą zyskowność 3,9 proc. osiągały firmy budowlane zatrudniające od 10 do 49 pracowników, zaś wraz ze wzrostem wielkości firmy wskaźnik zyskowności obniża się do 2,0 proc. w przypadku średnich i 1,9 proc. dla największych (powyżej 250 zatrudnionych). W ostatnich latach, branży szczególnie dały się we znaki cykliczne zmiany związane z realizacją unijnych programów, powodujące bądź spiętrzenie prac wraz z jego negatywnymi konsekwencjami, bądź przy braku środków zastój skutkujący wstrzymaniem zamówień. Obecnie znów mamy do czynienia z ogromnym popytem na usługi firm budowlanych. Strona główna » Wskaźniki » Nieruchomości » Wskaźnik zmian cen produkcji budowlano-montażowej Wskaźnik zmian cen produkcji budowlano-montażowej Obowiązuje: od 2022-01-01 Wskaźnik zmian cen produkcji budowlano-montażowej w stosunku do poprzedniego kwartału Okres obowiązywania Zmiana Podstawa prawna w I kwartale 2022 r. w stosunku do IV kwartału 2021 r. wzrosły o 3,4 % Komunikat Prezesa GUS z 20 maja 2022 r. Archiwum Lp. Okres od Okres do Lp. Okres od Okres do Lp. Okres od Okres do 1. 2022-01-01 2. 2021-01-01 2021-12-31 3. 2020-01-01 2020-12-31 4. 2019-01-01 2019-12-31 5. 2018-01-01 2018-12-31 6. 2017-01-01 2017-12-31 7. 2016-01-01 2016-12-31 8. 2015-01-01 2015-12-31 9. 2014-01-01 2014-12-31 10. 2013-01-01 2013-12-31 11. 2012-01-01 2012-12-31 12. 2011-01-01 2011-12-31 13. 2010-01-01 2010-12-31 14. 2009-01-01 2009-12-21 15. 2008-01-01 2008-12-31 16. 2007-01-01 2007-12-31 17. 2006-01-01 2006-12-31 18. 2003-01-01 2005-12-31 Podatki Rachunkowość i sprawozdawczość Nieruchomości Główny Urząd Statystyczny Prawo pracy i ubezpieczeń społecznych Wskaźniki bankowe Opłaty Odsetki Diety, ryczałty i rekompensaty Zamówienia publiczne Podatki Akcyza na papierosy Działy specjalne produkcji rolnej INTRASTAT Jednorazowa amortyzacja w podatku dochodowym od osób fizycznych Jednorazowa amortyzacja w podatku dochodowym od osób prawnych Kasy rejestrujące Korekta podatku naliczonego Koszty uzyskania przychodu w 2022 r. Limit dla sprzedaży wysyłkowej Limit odliczenia VAT od samochodów osobowych Limity dla sporządzania dokumentacji podatkowej transakcji z podmiotami powiązanymi Mały podatnik podatku dochodowego od osób fizycznych Mały podatnik podatku dochodowego od osób prawnych Mały podatnik VAT Odliczenia od dochodu w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2022 r. Opłata od posiadania psów Opłaty lokalne Podatek leśny Podatek od czynności cywilnoprawnych Podatek od gier Podatek od nieruchomości Podatek od odpłatnego zbycia nieruchomości Podatek od spadków i darowizn Podatek od środków transportowych Podatek rolny Porozumienia cenowe Prezenty o małej wartości - limity Roczne stawki amortyzacyjne Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych z najmu Skala podatkowa podatku dochodowego od osób fizycznych Stawka CIT Stawka podatku dochodowego od dochodów (przychodów) z dywidend oraz innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych mających siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej Stawki podatku dochodowego w formie karty podatkowej Stawki podatku z tytułu przychodów uzyskanych przez podmioty zagraniczne na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej Stawki ryczałtu od przychodów duchownych Szacunkowa proporcja odliczenia VAT naliczonego Ulga dla klasy średniej Ulga na zakup kasy rejestrującej Wartość nieodpłatnego świadczenia z tytułu wykorzystywania samochodu służbowego do celów prywatnych Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów - wyłączenie z opodatkowania Wybrane zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych Wykaz i teksty umów o unikaniu podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu Wykaz materiałów budowlanych uprawniających do ubiegania się o zwrot VAT Wykaz umów o unikaniu podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu Wysokość ogólnej kwoty odliczeń wydatków na cele mieszkaniowe Zastaw skarbowy Zerowy PIT dla mlodych Zwolnienie podmiotowe od podatku VAT Zwrot VAT podróżnym Zwrot wydatków na materiały budowlane Rachunkowość i sprawozdawczość Badanie przez biegłego rewidenta rocznego sprawozdania finansowego jednostki samorządu terytorialnego Badanie sprawozdań finansowych za rok 2022 Ceny nieruchomości wchodzących w skład zasobów nieruchomości Skarbu Państwa i jednostek samorządu terytorialnego zbywanych w trybie bezprzetargowym oraz warunki i wysokość udzielania bonifikat od cen Dochody powiatów z tytułu gospodarowania zasobem nieruchomości Skarbu Państwa w ramach wykonywania zadań zleconych z zakresu administracji rządowej Dopuszczalne uproszczenia w amortyzacji i umarzaniu środków trwałych Dyscyplina finansów publicznych (kary oraz koszty postępowania) Finansowanie ze środków na inwestycje z budżetu państwa wydatków na zakupy inwestycyjne Gospodarowanie składnikami rzeczowymi majątku ruchomego oddanymi w zarząd państwowym jednostkom budżetowym Jednostki małe Jednostki mikro Klasyfikacja wydatków na inwestycje i zakupy inwestycyjne Limity wysokości kapitału zakładowego w spółkach Możliwość niesporządzania skonsolidowanego sprawozdania finansowego za 2022 r. Niedochodzenie należności cywilnoprawnych budżetu państwa Obowiązek prowadzenia audytu wewnętrznego Obowiązek przekazywania do publicznej wiadomości wykazu dotyczącego udzielonych ulg, odroczeń, umorzeń lub rozłożenia na raty spłat należności Ochrona wartości pieniężnych Ograniczenia przeniesień wydatków pomiędzy działami i paragrafami klasyfikacji wydatków budżetu państwa Ograniczenia w planowaniu wydatków na inwestycje budowlane Okresy sprawozdawcze w państwowych i samorządowych jednostkach organizacyjnych Opłaty z tytułu trwałego zarządu nieruchomościami i bonifikaty od opłat Opłaty z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości i bonifikaty od opłat Podmioty zobowiązane do prowadzenia ksiąg rachunkowych Prowadzenie audytu wewnętrznego przez usługodawcę Rozliczenia przedsiębiorców Rozliczenia samorządowych zakładów budżetowych z budżetem Udzielanie ulg w spłacie należności cywilnoprawnych wraz z odsetkami Umarzanie należności cywilnoprawnych Uproszczenie dotyczące kwalifikacji umów leasingu Wskaźniki dotyczące cen nieruchomości wchodzących w skład zasobów nieruchomości Skarbu Państwa i jednostek samorządu terytorialnego zbywanych w trybie przetargowym a także wadiów, postąpień i ogłoszeń prasowych Wyłączenie odpowiedzialności za naruszenia dyscypliny finansów publicznych Zgoda na dysponowanie mieniem państwowym Nieruchomości Cena metra kwadratowego powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego Normatyw miesięcznych spłat kredytu mieszkaniowego Wskaźnik zmian cen produkcji budowlano-montażowej Główny Urząd Statystyczny Ceny dóbr inwestycyjnych Ceny skupu podstawowych produktów rolnych. Ceny towarów i usług konsumpcyjnych (w skali kwartału) Ceny towarów i usług konsumpcyjnych (w skali miesiąca) Ceny towarów nieżywnościowych trwałego użytku Produkt krajowy brutto Produkt krajowy brutto na jednego mieszkańca w latach 2017 - 2019 Przeciętna stopa bezrobocia na dzień 30 czerwca 2021 r. Przeciętna średnioroczna cena detaliczna 1000 kg węgla kamiennego. Przeciętny dochód z pracy w indywidualnych gospodarstwach rolnych z 1 ha przeliczeniowego Realny wzrost przeciętnego wynagrodzenia w 2020 r. w stosunku do 2019 r. Średnia cena skupu żyta w 2021 r. Średnia cena sprzedaży drewna w 2021 r. Średnia krajowa cena skupu pszenicy. Średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych dla gospodarstw domowych emerytów i rencistów w 2021 r. w stosunku do 2020 r. Średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem w 2021 r. w stosunku do 2020 r. Tablica średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn Prawo pracy i ubezpieczeń społecznych Dodatek do wynagrodzenia pracownika socjalnego Dodatek za pracę w porze nocnej Dodatki do emerytury i renty Dodatki do zasiłku rodzinnego Finansowanie składek na ubezpieczenia społeczne pracowników Granice dochodu uprawniające do świadczeń rodzinnych Inne świadczenia z Funduszu Pracy dla bezrobotnych Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia dziecka Jednorazowe odszkodowania z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych Kody wykorzystywane przy wypełnianiu dokumentów ubezpieczeniowych Kryteria dochodowe uprawniające do świadczeń z pomocy społecznej Kwota bazowa Kwota bazowa dla nauczycieli Kwota graniczna należnego podatku dochodowego od przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej osób należących do KRUS Kwoty maksymalnego zmniejszenia emerytury i renty Kwoty przychodu dla świadczeń przedemerytalnych Kwoty wolne od potrąceń Kwoty wolne od potrąceń dla pracowników do 26. roku życia korzystających ze zwolnienia PIT Kwoty wolne od potrąceń ze świadczeń z ubezpieczenia społecznego Maksymalna kwota wpłat na indywidualne konto emerytalne Maksymalna wysokość diet członków organów jednostek samorządu terytorialnego Minimalna stawka godzinowa dla zleceniobiorców i samozatrudnionych Minimalne stawki wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli Minimalne wynagrodzenie za pracę Najniższe kwoty emerytury i renty Odpisy na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych Odpisy na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych dla nauczycieli Odprawa emerytalna dla nauczycieli Odprawa emerytalno-rentowa Odprawa pieniężna dla zwalnianych z przyczyn niedotyczących pracowników Odprawa pośmiertna Ograniczenie podstawy wymiaru składek na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe Ograniczenie rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe Okres pracy uprawniający nauczyciela do nagrody jubileuszowej Prognozowane przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w gospodarce narodowej Przeciętne miesięczne wynagrodzenie w poszczególnych sektorach przemysłu Przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw Przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku Przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw, włącznie z wypłatami z zysku (w poprzednim kwartale) Przeciętne miesięczne wynagrodzenie w województwach Przeciętne wynagrodzenie służące do wyliczenia podstawy emerytury Przeciętne wynagrodzenie (w poprzednim kwartale) Przeciętne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku (w poprzednim kwartale) Refundacje z Funduszu Pracy dla podmiotów zatrudniających bezrobotnych Renta socjalna Rodzaje świadczeń powypadkowych Składka dodatkowa na pracowniczy program emerytalny Składka na dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne Składka na Fundusz Emerytur Pomostowych Składka na ubezpieczenie społeczne rolników Składka na ubezpieczenie wypadkowe, chorobowe i macierzyńskie rolników Składka na ubezpieczenie zdrowotne przedsiębiorców Składka podstawowa na pracowniczy program emerytalny Składki na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych Składki na ubezpieczenia pracowników przebywających na urlopach wychowawczych Składki na ubezpieczenia społeczne dla rozpoczynających działalność gospodarczą Składki na ubezpieczenia społeczne pracowników młodocianych Składki na ubezpieczenia społeczne przedsiębiorców Stopy procentowe składki wypadkowej Studia podyplomowe dla bezrobotnych Stypendia dla bezrobotnych Szkolenia dla bezrobotnych Środki finansowe z Funduszu Pracy na podjęcie działalności gospodarczej Świadczenia opiekuńcze Świadczenie pieniężne przysługujące osobom deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzonym w obozach pracy przez III Rzeszę i Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich Świadczenie pieniężne przysługujące żołnierzom zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnianym w kopalniach węgla, kamieniołomach, zakładach rud uranu i batalionach budowlanych Świadczenie przedemerytalne Świadczenie rehabilitacyjne (wskaźnik waloryzacji podstawy wymiaru zasiłku chorobowego) Świadczenie urlopowe Świadczenie urlopowe nauczycieli Świadczenie wychowawcze Urlop ojcowski Wpłaty na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych Wskaźnik kursu 1 euro właściwy do przeliczeń płacy minimalnej w Niemczech Wskaźnik waloryzacji emerytur i rent w 2022 r. Współczynnik ekwiwalentu pieniężnego za urlop Wykaz niedziel handlowych w 2022 r. Wymiar czasu pracy - okresy rozliczeniowe Wymiar urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego Wymiar urlopu wypoczynkowego Wynagrodzenie młodocianych Wysokość świadczeń z pomocy społecznej Zadośćuczynienie rodzinom ofiar zbiorowych wystąpień wolnościowych w latach 1956-1989 Zasiłek chorobowy Zasiłek chorobowy rolników Zasiłek dla bezrobotnych Zasiłek macierzyński rolników Zasiłek pogrzebowy Zasiłek rodzinny Zawieszenie i zmniejszenie świadczeń emerytów i rencistów Zwiększenie wskaźnika waloryzacji emerytur i rent w 2022 r. Wskaźniki bankowe Gwarancje depozytów bankowych Maksymalna stopa techniczna Oprocentowanie kredytu lombardowego Stopa depozytowa weksli Stopa dyskontowa weksli Stopa redyskonta weksli Stopy rezerwy obowiązkowej banków Wysokość stopy referencyjnej Opłaty Kara porządkowa Limity w obrocie dewizowym Maksymalne stawki opłat za usunięcie pojazdu z drogi Maksymalne stawki opłat za usunięcie statków lub innych obiektów pływających w 2022 r. Maksymalne stawki taksy notarialnej Mandaty karne za wybrane wykroczenia inne niż związane z ruchem pieszych i ruchem pojazdów Mandaty karne za wybrane wykroczenia związane z ruchem pieszych i ruchem pojazdów Mandaty karne za wykroczenia związane z realizacją przewozu drogowego Opłata depozytowa w obrocie bateriami i akumulatorami kwasowo-ołowiowymi Opłata egzaminacyjna za udział w egzaminie zawodowym Opłata elektroniczna oraz wykaz dróg krajowych, na których się ją pobiera Opłata paliwowa Opłata produktowa dla wprowadzających baterie i akumulatory Opłata reklamowa Opłata roczna wnoszona przez aplikantów na szkolenie Opłata za brak sieci zbierania pojazdów Opłata za egzamin wstępny na aplikację Opłata za sporządzenie przez organ podatkowy kopii lub odpisu dokumentu Opłata za traktowanie przesyłki listowej jako poleconej Opłaty abonamentowe za odbiorniki RTV Opłaty kancelaryjne w sprawach sądowoadministracyjnych Opłaty od posiadaczy urządzeń reprograficznych Opłaty paszportowe Opłaty pobierane przez przedsiębiorców prowadzących stacje demontażu Opłaty roczne za użytkowanie gruntu pokrytego wodą Opłaty sądowe w sprawach cywilnych Opłaty w Krajowym Rejestrze Sądowym Opłaty w obrocie instrumentami finansowymi Opłaty za badania techniczne pojazdów Opłaty za czynności adwokackie Opłaty za czynności radców prawnych Opłaty za czynności rzeczników patentowych Opłaty za działalność w zakresie poszukiwania oraz rozpoznawania złóż kopalin Opłaty za korzystanie ze środowiska Opłaty za krew i jej składniki Opłaty za niespełnienie obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia Opłaty za ogłoszenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym Opłaty za pobyt w sanatorium Opłaty za postępowanie związane z przyjęciem na studia w roku akademickim Opłaty za przeprowadzenie egzaminu państwowego oraz stawek wynagrodzenia związanych z uzyskiwaniem uprawnień przez egzaminatorów Opłaty za przeprowadzenie kontroli jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych Opłaty za przeprowadzenie oceny jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych dokonywanej na wniosek przedsiębiorcy Opłaty za usunięcie drzew i krzewów oraz kary za zniszczenie zieleni Opłaty za wydanie dokumentów uprawniających do kierowania pojazdami Opłaty za wydanie dowodu rejestracyjnego, pozwolenia czasowego i tablic rejestracyjnych pojazdów Opłaty za wydanie karty pojazdu Przeciętny miesięczny dochód rozporządzalny na 1 osobę Stawki należności za korzystanie ze śródlądowych dróg wodnych oraz śluz i pochylni Stawki opłat za przejazd 1 km autostrady Stawki opłaty skarbowej Szczegółowe stawki opłat produktowych Wpisy w postępowaniu przed sądami administracyjnymi Wynagrodzenie doradców podatkowych Wysokości maksymalnej opłaty za pobyt w izbie wytrzeźwień, placówce lub jednostce Policji Odsetki Minimalna wysokość, od której nalicza się odsetki za zwłokę od zaległości podatkowych Odsetki ustawowe i odsetki za opóźnienie Odsetki z tytułu nieprzekazania składek do otwartego funduszu emerytalnego Odsetki za opóźnienie w transakcjach handlowych Odsetki za zwłokę od zaległości podatkowych Opłata prolongacyjna Diety, ryczałty i rekompensaty Podróże służbowe poza granicami kraju Podróże służbowe w kraju Rekompensaty za przedpłaty na zakup samochodów osobowych Ryczałt za używanie przez pracowników samochodów służbowych do celów prywatnych Zamówienia publiczne Progi w zamówieniach publicznych Niestety nic nie znaleziono Spróbuj inne zapytanie Ogólna sytuacja cenowa na rynku budowlanym w Maj 2017 r. ŚREDNI RUCH CEN USŁUG BUDOWLANYCH: +2,5% 2017-05-26 W maju firmy budowlane miały w końcu upragniony wyraźny wzrost cen usług (+2,5% m/m). Najbardziej podrożały ceny usług wykończeniowych +3,1 m/m. W drugiej grupie ciężkiego budownictwa ceny wzrosły o +2,5% m/m i w trzeciej terenowej ( najniższy wzrost cen ) usługi podrożały o +1,6% m/m. Rekordowo wzrosły ceny za biały montaż, położenie paneli podłogowych, wykonanie elewacji, murarskie ( klinkier) i usługi tynków maszynowych. Wzrost cen wahał się od +3,9% do +5,3% m/m. Najmniej podrożały niektóre usługi dekarskie, stolarki budowlanej, elektryczne i ogrodnicze. Najszybciej ceny rosły w województwach mazowieckim, małopolskim, podlaskim, świętokrzyskim i opolskim. Tu widać wyraźny wzrost cen również w słabszych inwestycyjnie województwach. Wolniej za to rosły ceny na Śląsku, Zachodnim Pomorzu i Ziemi Lubuskiej. Wzrost cen dopingują rosnące koszty pracy ( brak pracowników fizyczny osiągnął punkt krytyczny ) oraz utrzymująca się dobra koniunktura na rynku. Popyt nie jest może tych rozmiarów co w latach 2006-08, ale też firm budowlanych operujących na rynku jest mniej niż w tamtych latach. Do tego firmy budowlane są bardzo rozdrobnione z powodu braku kadr robotniczych. To wszystko daje obraz popytu przekraczającego podaż. Ceny usług budowlanych muszą więc rosnąć chociażby z powodów czystej gry rynkowej. W czerwcu taniej nie będzie, a nasi analitycy przewidują tempo wzrostu cen jeszcze szybsze... Ceny usług wykończeniowych - cennik Maj 2017 *Średnie ceny usług wykończeniowych: cena położenia płytek (glazura) , cena malowania ścian , cena montażu płyt G-K , cena wykonania parkietu ( położenie, cyklinowanie i lakierowanie), cena montażu WC (kpl), cena wykonania gładzi, cena montażu paneli podłogowych , cena wylewki betonowej mixokretem (z materiałem) Na koniec maja średnie ceny za usługi wykończeniowe poszybowały w górę o +3,1% m/m. Najszybciej drożały: biały montaż ( +5,3% m/m) oraz montaże paneli podłogowych ( +4,6% m/m). Nie było prac, które nie podrożały mniej niż +1,3% m/m. Duży popyt na usługi, rosnące koszty pracy i malejąca dostępność firm tego typu wróży dalszy wzrost cen w czerwcu. Czerwiec tradycyjnie należy do miesięcy o największym zapotrzebowaniu na prace wykończeniowe. Przestrzegamy inwestorów przed brygadami bez działalności gospodarczej - tani raczej nie idzie w parze z jakością. I nie warto płacić za ta samą pracę dwa razy... Ceny usług budowlanych - cennik Maj 2017 *Średnie ceny ciężkich usług budowlanych: cena położenia dachówki (ceramiczna), cena krycia papą , cena montażu więźby dachowej, cena murowania porotherm /silka , cena murowania elewacji (klinkier), cena montażu okna , cena elewacji ścian zewnętrznych, cena tynkowania maszynowego z materiałem (gips), cena tynkowania maszynowego z materiałem (cem-wap), cena wykonania instalacji elektrycznej, cena wykonania instalacji cena wykonania instalacji wod-kan, cena wykonania instalacji gazowej, cena zbrojenia stalą Ciężkie usługi budowlane w maju były najdroższe od początku roku, a tempo wzrostu cen wyniosło aż 2,5% m/m. Najbardziej w tym miesiącu podrożały usługi elewacyjne, niektóre murarskie ( klinkier ), tynkarskie i instalacje woda ( od +3,5% do +4,6%). Za to montaż stolarki budowlanej i prace elektryczne podrożały tylko minimalnie. W czerwcu możliwe jest utrzymanie tempa wzrostu cen powyżej 2% m/m. W firmach znów rosną koszty prac, brakuje robotników, a wolnych średnich firm budowlanych można szukać z przysłowiową świecą. Wygląda na to że w czerwcu będą drożały przede wszystkim elewacje, prace murarskie i tynkarskie. Tego typu firmy już trudno znaleźć w tej chwili na rynku... Ceny usług terenowych - cennik Maj 2017 roku *Średnie ceny robót ziemnych, brukarskich, ogrodzeniowych, ogrodniczych: cena wykopu ziemi (koparka), cena ułożenia kostki brukowej, cena montażu siatki ogrodzeniowej wraz ze słupkami, cena założenia trawnika Po dwóch miesiącach stabilizacji, a niekiedy nawet spadku cen, prace terenowe w maju stały się droższe o +1,6% m/m. Głównym powodem wzrostu cen było rozpoczęcie publicznych nowych inwestycji i ponowne ożywienie rynku prywatnego. Konkurencja zaczęła wyraźnie spadać. Najszybciej drożały w maju usługi brukarskie i ogrodzeniowe ( ponad +2% m/m) , wolniej rosły ceny robót ziemnych +1,1% i najwolniej ceny usług ogrodniczych ok +0,7% m/m. W czerwcu wzrost cen w grupie terenowej może być już mniejszy, ale inwestycji przybywa... Koszt budowy 1m2 domu - ceny Maj 2017 roku *Średnie koszty budowy domów w najważniejszych etapach w rozliczeniu na usługi i materiały na podstawie umów firm GBW... Informacyjny zestaw średnich jednostkowych cen robót budowlanych służyć ma: – inwestorom z obszaru zamówień publicznych oraz spoza tego obszaru, za podstawę wyceny robót w kosztorysach inwestorskich, a także za podstawę oceny ofert składanych przez wykonawców – jednostkom projektowania, za podstawę oceny kosztowych skutków przyjęcia określonych rozwiązań projektowych, a także za podstawę opracowania kosztorysów inwestorskich, dla zadań finansowanych ze środków publicznych oraz własnych inwestorów – wykonawcom robót budowlanych, za podstawę opracowania kosztorysów ofertowych i powykonawczych metodą uproszczoną, analizy poziomu własnych kosztów produkcji w poszczególnych ich składnikach, samooceny poprawności kosztorysowania, a także za układ odniesienia niezbędny dla właściwego opracowania oferty przetargowej – rzeczoznawcom różnych instytucji, za podstawę oszacowania kosztów robót budowlanych, wartości obiektów w procesach wywłaszczeń, zadań w ramach inicjatywy społecznej, itp. Zestaw informuje o średnich krajowych cenach wykonania przez przedsiębiorstwa prywatne i państwowe najczęściej spotykanych robót budowlanych z zakresu budownictwa ogólnego, oraz o strukturze tych cen. Zestaw podzielony jest na rozdziały obejmujące rodzaje elementów i robót, analogicznie jak w Katalogach Nakładów Rzeczowych – KNR nr 201, 202, 903, 907, 910, 912, 913, 914, 915, 917, 927, 205. W części końcowej poszczególnych rozdziałów zamieszczono roboty spoza przedmiotowego zakresu KNR, oznaczone symbolem „Z”. Spis zawartości: KNR 201 Budowle i roboty ziemne Roboty przygotowawcze Roboty ziemne zmechanizowane Ręczne roboty ziemne Roboty wykończeniowe i towarzyszące KNR 202 Konstrukcje budowlane Konstrukcje murowe Konstrukcje betonowe i żelbetowe monolityczne Konstrukcje z betonowych i żelbetowych elementów prefabrykowanych Konstrukcje drewniane dachowe Pokrycia dachowe Izolacje Kanały wewnątrz budynku Tynki, sztablatury i okładziny wewnętrzne Tynki i okładziny zewnętrzne Stolarka Podłogi i posadzki Roboty kowalsko-ślusarskie Szklenie Malowanie Rusztowania Mieszanki betonowe i zaprawy Ogrodzenia Roboty z gipsu i prefabrykatów gipsowych Roboty kamieniarskie Docieplenie ścian zewnętrznych budynków wykonanych w technologiach systemowych Konstrukcje z elementów drewnianych KNR 903 Wyprawy z fabrycznych suchych mieszanek tynkarskich Wyprawy tynkarskie na ścianach KNR 907 Roboty budowlane i geotechniczne z leca keramzytu Izolacje wypełnienia geotechniczne Roboty murowe Stropy gęstożebrowe keramzytowe KNR 910 Ściany z bloków i cegieł wapienno-piaskowych w systemie nowoczesne silikaty Ściany murowane z wyrobów silikatowych KNR 912 Izolacje cieplne, akustyczne i ogniochronne – Paroc Izolacje cieplne fundamentów i podłóg na gruncie Izolacje cieplne ścian zewnętrznych Izolacje cieplne i akustyczne stropów, poddaszy i dachów płaskich KNR 913 Ocieplenia, wyprawy tynkarskie i podłoża w systemie Cekol Tynki cienkowarstwowe ścian zewnętrznych Wykonanie podkładu pod posadzki mieszanką cementową Cekol ZP-03 Naprawy powierzchni betonowych KNR 914 Pokrycia dachów z uzyciem pap aktywowanych termicznie. Technologia Szybki Syntan SBS ? ICOPAL Pokrycia dachowe 1- i 2-warstwowe z pap aktywowanych termicznie, typu Wentylacja Szybki Syntan SBS Pokrycia dachowe 1- i 2-warstwowe z pap aktywowanych termicznie, typu Termik Szybki Syntan SBS KNR 915 Roboty izolacyjne w systemie ?Bezpieczny Fundament ICOPAL? Przygotowanie i gruntowanie podłoży z zastosowaniem preparatu Gruntującego Siplast Primer Szybki Grunt SBS Izolacje przeciwwilgociowe z zastosowaniem masy bitumicznej Siplast Fundament Szybka Izolacja SBS Izolacje przeciwwilgociowe i przeciwwodne z zastosowaniem papy Fundament Szybki Profil SBS Izolacje termiczne z zastosowaniem płyt TERMO PIR, styropianu PS lub z płyt z polistyrenu ekstrudowanego XPS Wykonanie drenażu ścian fundamentowych z zastosowaniem maty drenującej ICODREN10 Szybki Drenaż SBS KNR 917 Roboty murowe w systemie H+H Roboty murowe w systemie H+H KNR 927 Ocieplenia ścian i stropów budynków i budowli w technologiach firmy Dryvit Roboty przygotowawcze Ocieplenie budynków w technologiach Dryvit Tynki cienkowarstwowe w technologiach Dryvit Roboty malarskie w technologiach Dryvit KNR 205 Konstrukcje metalowe Konstrukcje stalowe hal i budynków szkieletowych Konstrukcje stalowe różne Zbiorniki stalowe Konstrukcje aluminiowe i wyposażenia wnętrz Lekka obudowa metalowa ścian i dachów hal, budynków i budowli O umowach o roboty budowlane napisano już wiele książek, poradników i artykułów z mniej lub bardziej rozbudowanymi wzorami, rozpowszechnianych w postaci drukowanej i elektronicznej, prezentowanych nawet na powszechnie dostępnych portalach internetowych. Pomimo jednak tak wielu źródeł informacji w sądach toczy się szereg spornych spraw, których źródło należy upatrywać właśnie w wadliwie zawartych umowach pomiędzy stronami procesu inwestycyjnego. Po latach praktyki w kosztorysowaniu i sporządzaniu opinii na temat rozliczania wykonanych robót budowlanych stwierdzam, że sporządzenie dobrej umowy jest sztuką, przy której nie wystarczy legitymować się tylko znajomością wiedzy prawniczej. Niezbędna jest również wiedza z zakresu ekonomii, budownictwa, a przede wszystkim kosztorysowania robót budowlanych. Ten ostatni obszar niedoceniany przez polskich prawników, pozostawiony bez patronatu ministerstwa któremu podlega budownictwo, pozornie zmarginalizowany przez formę wynagrodzenia ryczałtowego często jest przyczyną konfliktów pomiędzy inwestorem a wykonawcą. Przy braku znajomości metod i podstaw kosztorysowania, realiów toczącego się procesu inwestycyjnego, doświadczenia w prowadzeniu robót budowlanych, a również braku znajomości podstaw psychologii, nawet najsprawniejszy prawnik nie jest w stanie opracować dobrej umowy o roboty budowlane. Poniżej kilka, wybranych spostrzeżeń, które powinno się mieć na uwadze przy opracowywaniu umowy o roboty budowlane. SWOBODA W KREOWANIU UMÓW Zgodnie z art. 3531 strony procesu inwestycyjnego mogą „ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego”. Oznacza to w praktyce, że każda umowa, również o roboty budowlane powinna być indywidualnie redagowana, w zależności od istniejących warunków i potrzeb stron lecz nie wbrew prawu czy zasadom współżycia społecznego, co w terminologii prawniczej oznacza minimum powszechnie przyjmowanych zasad poprawności i uczciwości w relacjach z innymi osobami. Jest to zwrot niedookreślony, odwołujący się do elementów porządku prawnego poprzez wskazanie norm pozaprawnych. Inaczej umowa będzie konstruowana przykładowo, w przemyśle, rolnictwie, budownictwie gdzie produkty finalne są zróżnicowane a realia wykonania zaciągniętego zobowiązania każdorazowo inne, odmiennie gdy źródłem finansowania będą środki publiczne lub prywatne, inaczej gdy przedmiotem umowy będzie wykonanie wielobranżowej, długoletniej inwestycji, inaczej gdy niewielkiego zakresu robót budowlanych w krótkim okresie czasu. Czynników wpływających na wzajemne relacje pomiędzy stronami jest dużo i to one powodują konieczność zindywidualizowanego podejścia i właściwego ich uregulowania. Za każdym jednak razem autorzy umowy powinni znać uwarunkowania występujące na obszarze w którym realizowane będą postanowienia umowne. W przypadku umów o roboty budowlane jej twórcy powinni dysponować wiedzą o procedurach stosowanych w budownictwie, dokumentach niezbędnych przy realizacji inwestycji, prawach i obowiązkach stron, stosowanych w budownictwie zasadach rozliczeń i formach wynagradzania za roboty budowlane. UMOWY A KOSZTORYSOWANIE W sposób odmienny strony spisują umowę w przypadku gdy zdecydują się na formę wynagrodzenia ryczałtowego za wykonanie robót budowlanych, tj. określą z góry należną kwotę pieniężną za wykonanie zobowiązania ? bez rozliczania poszczególnych kosztów ( art. 632 Kodeksu Cywilnego), lub też na formę wynagrodzenia kosztorysowego w oparciu o przyjęte przez strony podstawy do jego ustalenia ( art. 628 KC). W drugim przypadku strony w umowie muszą odwołać się do metod i podstaw kalkulacji, co też z lepszym czy gorszym skutkiem czynią. Natomiast zachodzi pytanie czy przy wynagrodzeniu ryczałtowym, gdy strony umówiły się na konkretną kwotę strony muszą zagłębiać się w szczegóły kosztorysowania? Praktyka pokazuje, że jest to nieuniknione. Strony powinny być przygotowane na pojawienie się w czasie trwania budowy okoliczności, które mogą spowodować zmianę zakresu zamówienia. Zamówienie na roboty budowlane ma bowiem szczególny, zindywidualizowany charakter poprzez opisanie jego przedmiotu za pomocą dokumentacji projektowej sporządzanej każdorazowo na użytek konkretnego zamawiającego i konkretnej inwestycji. Jakość tego opracowania weryfikowana jest praktycznie w trakcie realizacji inwestycji, już po zawarciu umowy. Jeżeli okaże się, że wykonawca będzie musiał zrealizować roboty dodatkowe nieprzewidziane dokumentacją projektową a których konieczność wykonania spowodowana została z różnych przyczyn, np. na skutek nieścisłości lub błędów w rozwiązaniach projektowych czy też na skutek zmian wprowadzanych przez projektanta i inwestora, zapisy umowne powinny regulować sposób rozliczenia nowego zakresu robót. I tutaj najbardziej czytelnym sposobem jest kalkulacja kosztorysowa. Dlatego też, autor czy autorzy umowy powinni dysponować wiedzą o metodach i podstawach kalkulacji robót budowlanych oraz źródłach informacji niezbędnych w kosztorysowaniu na obszarze budownictwa, by móc zabezpieczyć interesy obu stron. SPOSOBY ROZLICZENIA ROBÓT Można widzieć różne rozwiązania dotyczące sposobu rozliczenia robót zarówno przy zawarciu umowy z wynagrodzeniem kosztorysowym, jak i z wynagrodzeniem ryczałtowym dla robót, które będą konieczne do wykonania, a które nie zostały przewidziane dokumentacją projektową. Jednym z nich jest rozliczenie w oparciu o ceny jednostkowe robót, których źródłem jest kosztorys ofertowy, jeżeli takowy oczywiście był złożony. Sposób ten jest skuteczny w przypadku, gdy kosztorys ofertowy był sporządzony w dużym stopniu szczegółowości i dla różnorodnego zakresu robót, co umożliwiałoby wybór cen jednostkowych dla rozliczenia nowych robót. Kolejnym sposobem, który może być brany pod uwagę, to przyjęcie kalkulacji uproszczonej w oparciu o ceny jednostkowe robót publikowane przez firmy badające rynek pod katem cen i kosztów w budownictwie, tj. np. przez firmę ORGBUD-SERWIS. Mankamentem jednak takiego rozwiązania jest ograniczony zakres dostępnego wyboru cen. Następną możliwością może być kalkulacja szczegółowa sporządzona w oparciu o katalogi nakładów rzeczowych, popularnie zwanymi KNR-ami oraz w oparciu o ceny czynników produkcji, tj. ceny materiałów, koszty pracy sprzętu, kosztorysowe stawki robocizny oraz wskaźniki narzutów kosztów pośrednich i zysku. Taka informacja jednak jest zbyt ogólnikowa i celem uniknięcia sporu, wybór podstaw rzeczowych i cenowych musi być jak najbardziej doprecyzowany. PODSTAWY RZECZOWE Na rynku dostępnych jest kilkaset katalogów nakładów rzeczowych, poświęconych różnym branżom i opracowanych pod egidą różnych ministerstw. Większość z nich powstawała w latach 80-tych XX w., jeszcze przed przemianami ustrojowymi, kiedy kosztorysowanie regulowane było w sposób urzędowy. Od tamtej pory, za sprawą ustawy o cenach status tych katalogów się diametralnie się zmienił. Katalogi ministerialne, które były niegdyś w randze katalogów obligatoryjnych, obecnie stosowane są na zasadzie swobodnego wyboru przez strony procesu inwestycyjnego. Zniesienie patronatu urzędowego nad bazą normatywną spowodowało, że przestały one być uaktualniane i w efekcie dotyczą one technologii, materiałów i organizacji robót odmiennych od stosowanych obecnie. Na rynku są też i nowsze katalogi, tworzone w ramach działalności prowadzonej przez jednostki prywatne działające na obszarze kosztorysowania. Niestety, są one wybiórcze, dotyczą ściśle określonych rodzajów robót i są przeważnie opracowywane na zlecenie producentów materiałów budowlanych. W tej szerokiej bazie katalogowej można znaleźć normatywy o mocno zróżnicowanych nakładach dotyczące tej samej lub podobnej roboty. Przykładowo w KNR 13-12 pt. opracowanym przez Ministerstwo Górnictwa i Energetyki pt. „Roboty budowlane elektrowni, elektrociepłowni oraz ciepłowni zawodowych” znajdują się nakłady związane z rozbiórką konstrukcji murowych, betonowych i żelbetowych oraz drewnianych i metalowych, podobnie jak w KNR 4-04 opracowanym przez Ministerstwo Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa pt. „Roboty rozbiórkowe i wyburzeniowe budynków i budowli”. Innym przykładem może być ułożenie wodociągu z rur PVC. Z tego zakresu jest do wyboru KNR 2-15 pt. „Instalacje wewnętrzne wodociągowe, kanalizacyjne, gazowe i centralnego ogrzewania”, KNNR 4 pt. „Instalacje sanitarne i sieci zewnętrzne”, KNR 0-13 pt. „Instalacje wewnętrzne wodociągowe i kanalizacyjne z tworzyw sztucznych”. Oczywiście wskazówką przy doborze normatywu jak najbardziej odpowiadającego wykonywanej robocie są informacje podane we wstępach do katalogów i poszczególnych rozdziałów, oraz w wykazach czynności, lecz jak pokazuje praktyka, nie zawsze są one wystarczającym argumentem w sytuacji konfliktowej pomiędzy stronami. Dlatego też warto zadecydować o wyborze katalogu w odpowiednim czasie, tj. przy zawieraniu umowy, przed rozpoczęciem robót, a nie po ich wykonaniu. Zauważyć należy, że katalogi nakładów rzeczowych które stanowią, pomimo wcześniej wskazanych ułomności, podstawę kosztorysowania szczegółowego zakładają normatywy dla robót wykonywanych w warunkach przeciętnych, przy stosowaniu przeciętnej organizacji pracy. Stąd też, jeżeli roboty wykonywane są w warunkach niestandardowych np. na terenie czynnego zakładu pracy, gdy produkcja jest w toku, funkcjonują służby ochrony, odbywa się transport (dowożone są surowce do produkcji, wywożone wyroby) lub też gdy roboty prowadzone są w warunkach zmianowych z uwagi na termin zakończenia robót albo wymagają szczególnej organizacji z uwagi na brak składowisk przyobiektowych i konieczność ?montażu z kół?, strony powinny przewidzieć w umowie współczynniki zwiększające bądź też dodatki z tytułu utrudnień pozwalające na podniesienie wynagrodzenia. Jeżeli, z różnych przyczyn strony nie podejmą takiej decyzji, dodatkowe koszty mogą być zrekompensowane takim doborem innych podstaw cenowych, które je pokryją. PODSTAWY CENOWE Kolejnymi, istotnymi elementami, o którym należy pamiętać przy uzgadnianiu podstaw kalkulacji metodą szczegółową są ceny i ich źródła. Strony mogą przyjąć rozwiązanie polegające na rozliczeniu robót w oparciu o ceny materiałów wynikające z faktur zakupowych wykonawcy lub w oparciu o publikowane czy dostępne w formie elektronicznej ceny materiałów przeznaczone do kosztorysowania. Jednostek autorskich takich cen jest kilka – jest to ORGBUD-SERWIS PROMOCJA, ATHENASOFT. Jeżeli strony zdecydują się na konkretne źródło informacji muszą mieć jeszcze świadomość formy w jakiej wyżej wymienione firmy prezentują ceny, celem dalszego uszczegółowienia informacji. Przykładowo firma ORGBUD-SERWIS przedstawia ceny zakupu materiałów w poziomie cen średnich, minimalnych i maksymalnych oraz ceny nabycia materiałów tj. łącznie z kosztami zakupu w poziomie cen średnich i minimalnych ( minimalne ceny nabycia nie są prezentowane przez inne firmy), co znacznie ułatwia kalkulacje. Z reguły strony umawiają się na stosowanie średnich cen nabycia ale nierzadko decydują się również na minimalne ceny nabycia. To drugie rozwiązanie przyjmowane jest z uwagi na istniejącą aktualnie dużą konkurencyjność wśród producentów materiałów budowlanych, którzy chcąc pozyskać odbiorców udzielają wykonawcom daleko idących indywidualnych rabatów. W efekcie wykonawca pozyskuje materiał w cenach, które mogą oscylować wokół notowań minimalnych. Ponadto wystąpienie robót dodatkowych jest, zdaniem inwestorów korzystnym dla wykonawcy czynnikiem poszerzającym front robót, co przemawia za rozliczeniem ich w oparciu o ceny minimalne. Inaczej mówiąc zastosowanie niższych cen ma równoważyć bezkosztowe pozyskanie przez wykonawcę dodatkowych robót. Uregulowania w umowie wymagają również informacje dotyczące cen sprzętu ? w kalkulacji kosztorysowej strony mogą przyjąć ceny najmu sprzętu z odrębną kalkulacją kosztów jednorazowych, względnie ceny pracy sprzętu (ceny najmu z uwzględnieniem kosztów jednorazowych) w określonym poziomie cenowym. Tutaj również należy dodać, że firma ORGBUD-SERWIS jako jedyna podaje ceny pracy sprzętu w szerszym aspekcie tj. w poziomie cen minimalnych, średnich i maksymalnych. Kolejnym elementem z zakresu podstaw cenowych wymagającym uszczegółowienia jest przyjęcie przez strony do rozliczeń kosztorysowej stawki robocizny. Mogą to być stawki w przekroju ogólnokrajowym, województw lub miast, w poziomie stawek średnich, minimalnych, maksymalnych, dodatkowo zróżnicowane w zależności od branży budowlanej. Podobnie uszczegółowienia wymagają narzut kosztów pośrednich i zysku. PRZYKŁADY NIEFORTUNNYCH UZGODNIEŃ W UMOWACH Celem zobrazowania podjętej tematyki, poniżej przytaczamy kilka przykładów wyjętych z praktyki. Strony umówiły się, że wykonanie robót budowlanych zostanie rozliczone kosztorysem powykonawczym w oparciu o KNR 2-02 oraz średnie ceny nabycia z systemu Sekocenbud, tzn. w oparciu o ceny zakupu powiększone o koszty zakupu. Jednakże ceny mieszanek mineralno-asfaltowych prezentowane są przez wydawcę bez kosztów zakupu, ponieważ wyszedł on z założenia, o czym pisze we wstępie do wydawnictwa, że przy dużych inwestycjach drogowych wytwórnie mieszanek znajdują się zwykle w pobliżu frontu robót, na placu budowy W związku z tym transport mieszanki jest traktowany i rozliczany zazwyczaj w kosztorysach jako transport technologiczny. Jeżeli natomiast dowóz mieszanki odbywa się z miejsca zlokalizowanego poza terenem budowy to jego dowóz powinien być skalkulowany indywidualnie, jako transport zewnętrzny. W omawianym przypadku zaszła konieczność dowozu mieszanki spoza placu budowy w związku z czym wykonawca sporządził indywidualną kalkulację, która nie została przyjęta przez inwestora, ponieważ taka sytuacja nie została przewidziana w innym przypadku strony uzgodniły rozliczenie kosztorysem powykonawczym przy zastosowaniu minimalnej stawki robocizny kosztorysowej do robót budowlanych prezentowanej w notowaniach firmy ORGBUD-SERWIS. Strony jednak nie uszczegółowiły, czy ma to być minimalna stawka w przekroju ogólnokrajowym czy też notowana dla miasta Warszawy. Różnica pomiędzy stawkami była na tyle znacząca, że strony weszły w konflikt, który rozstrzygnął dopiero uzgodniły źródło i poziom cen materiałów. Pozostałe czynniki cenotwórcze miały być określone w oparciu o „minimalne koszty pracy” wg systemu Sekocenbud. Na etapie rozliczeń strony stwierdziły brak w umowie o roboty budowlane definicji kosztów pracy, oraz brak takiej nomenklatury w kosztorysowaniu robót budowlanych. W związku z powyższym Inwestor uznał, że stawka robocizny kosztorysowej powinna być przyjęta w poziomie stawek minimalnych dla przekroju krajowego, podobnie wskaźniki narzutów. Tymczasem wykonawca stał na stanowisku przyjęcia stawki robocizny na poziomie minimalnym, lecz dla miasta Poznania, a wskaźniki narzutów w poziomie maksymalnym dla miasta Poznania argumentując, że nie zostały one wymienione z nazwy w zapisie umownym, w związku z czym ma swobodę w ich doborze. Obie strony były natomiast zgodne w kwestii cen pracy sprzętu i uznały, że należy przyjąć w poziomie cen średnich, ponieważ w systemie Sekocenbud brak jest notowań z zakresu cen minimalnych. Ten przykład pokazuje, że strony w umowie posługiwały się niejednoznacznymi pojęciami i nie miały świadomości zakresu notowań, które przyjęły do innej sprawie spornej, źródłem konfliktu stało się niedoprecyzowanie podstaw katalogowych. W efekcie, po wykonaniu prac wykonawca skalkulował roboty osuszeniowe wg KNR 9-21 pt. „Oczyszczanie, osuszanie i odkażanie obiektów budowlanych po zalaniu wodą”. Inwestor nie przyjął tej wyceny, ponieważ stał na stanowisku, że bardziej adekwatnym katalogiem powinien być KNR 9-19 pt. „Osuszanie zawilgoconych lub zalanych wodą pomieszczeń – w technologii firmy Belfor”. Akurat ten konflikt strony rozwiązały polubownie dzięki analizie założeń, przy których opracowane były normatywy, a które były wymienione we wstępach do tych katalogów i sytuacja miała miejsce przy prowadzeniu robót na innej budowie. Strony miały rozliczyć roboty wg KNR-ów lecz nie uszczegółowiły ich numerów. Katalogiem wiodącym w kosztorysie powykonawczym stał się KNR 2-02 dotyczący wykonywania nowych robót budowlanych, z czym strony się zgadzały. Jednakże w trakcie realizacji inwestor zmienił funkcje pomieszczeń, co pociągnęło za sobą konieczność przeróbek polegających na rozebraniu posadzki, wykonaniu docieplenia i ułożeniu nowej podłogi, zdemontowaniu założonych elementów wykończeniowych, przemalowaniu, założeniu dodatkowej instalacji elektrycznej. Te roboty wykonawca rozliczył wg KNR 4-01 dotyczącym robót budowlanych prowadzonych w obiektach remontowanych i 4-03 dotyczącym remontowych robót elektrycznych. Uznał on bowiem, że roboty te mają charakter remontowy a nie inwestycyjny, z czym nie zgodził się inwestor. PODSUMOWANIE Reasumując, uszczegółowienie w umowach o roboty budowlane problematyki kosztorysowania robót budowlanych, nawet przy przyjęciu formy wynagrodzenia ryczałtowego ma pierwszorzędne znaczenie. Zamieszczenie właściwych uzgodnień wymaga jednak szerokiej wiedzy z tej dziedziny, a przede wszystkim świadomości metod kalkulacyjnych i dostępnych na rynku źródeł o podstawach rzeczowych i cenowych stosowanych w kosztorysowaniu. Wadliwie przyjęte uzgodnienia z zakresu kosztorysowania czy też mało doprecyzowane mogą być takim samym źródłem konfliktów dla stron, jak gdyby w ogóle nie spisały żadnych postanowień. Stąd też, na etapie opracowywania umowy o roboty budowlane konieczna jest współpraca prawników z kosztorysantami, którzy uczestnicząc w pracach każdego etapu procesu inwestycyjnego, zarówno po stronie inwestora jak i wykonawcy mogą stanowić nieoceniony głos doradczy. Dodane: 22 maja 2017

średnie ceny robót budowlanych 2017